28 maart 2001 (3 updates)

Op 8 december 1995 publiceerde HP/De Tijd een artikel van Van Gogh, getiteld “Leve de Islam”. In dit artikel schrijft Van Gogh onder meer: “In hoeverre moet je blijven praten met gelovigen bij wie jij als eerste in aanmerking komt om voor hun gedroomde vuurpeloton de zegeningen van Allah te ondergaan?”, “Wat heeft Van Dis te schaften met gelovigen die flikkers ‘onrein’ vinden, net, als ongestelde vrouwen, ongelovigen of alle anderen die niet aan de normen voldeden van die geitenneuker uit Mekka” en “Maar wie ‘in dialoog’ wil met zijn potentiële moordenaars, mijn zegen heb je”,

Klager heeft bij monde van Grubben op 9 januari 1996 aangifte gedaan van belediging. De officier van justitie heeft op 24 september 1996 besloten om Van Gogh niet te vervolgen. Klager is het hier niet mee eens. Het hof begrijpt uit het klaagschrift dat de klacht irí het bijzonder betrekking heeft op de zinsneden “die geitenneuker uit Mekka” en “potentiële moordenaars”

Beoordeeld dient te worden of Van Gogh, door zich op deze wijze uit te laten, zich schuldig heeft gemaakt aan belediging van een groep mensen wegens hun ras of hun godsdienst. De door Van Gogh gedane uitlatingen zijn grof, maar zij dienen te worden gelezen in het licht van de toen gevoerde polemiek zoals daarvan uit de overige inhoud van het tijdschriftartikel blijkt. Dit brengt in het onderhavige geval mee, dat hier de grenzen van de journalistieke vrijheid en/of de grenzen van de vrijheid van meningsuiting niet zijn overschreden. Dit resulteert in de onderstaande beslissing,

6. De beslissing

Het hof wijst het beklag af

Op 28 maart 2001 werd Theo van Gogh vrijgesproken van belediging van een groep mensen wegens hun ras of hun godsdienst. Zou Theo van Gogh in de huidige situatie ook nog worden vrijgesproken?

Update 1: Hier het proces verbaal met de reactie van Theo van Gogh.

Update 2: Zelfs de Raad voor de Journalistiek vond de klacht van de Bond tegen het vloeken ONTERECHT.

Update 3: In het kader van De Zaak tegen Wilders is ook onderstaande uitspraak bijzonder interessant:

Het is de zaak tegen M.B.. Die hing kort na de moord op Theo van Gogh een pamflet voor zijn raam waarin hij ageerde tegen ‘het gezwel dat islam heet’ en hij werd daarvoor veroordeeld. Dat was een goed voorbeeld van een straf voor indirecte belediging op grond van religie, zei Hirsch Ballin toen het onderwerp de vorige keer in de Kamer werd behandeld.

De minister wil met het voorbeeld de seculiere fracties in de Kamer geruststellen. Die menen – net als strafrechtexperts – dat hij de wet zo aanscherpt dat de vrije meningsuiting in de verdrukking komt. Hirsch Ballin claimt echter dat zijn wetswijziging slechts vastlegt wat in de praktijk toch al wordt bestraft , niet meer dan een ‘verduidelijking’. Maar juist de zaak-B. heeft in een procedure voor de Hoge Raad, de hoogste gerechtelijke instantie, een andere wending genomen. De procureur dringt er op aan de veroordeling te vernietigen. Kritiek op een godsdienst is niet meteen ook kritiek op gelovigen, zo staat in de conclusie van de procureur-generaal, waar deze krant over beschikt. Precies het onderscheid dat Hirsch Ballin wil opheffen. […]

B. kreeg twee weken voorwaardelijk. Maar nu is de zaak bij de Hoge Raad beland. Die moet weliswaar nog uitspraak doen, nú al is de procureur-generaal – een adviseur van de Hoge Raad – tot de conclusie gekomen dat B. geen straf verdient. De poster getuigt van weinig goede smaak, schrijft de procureur-generaal, maar is een politiek statement dat oproept tot verzet tegen het opdringen van de islam en tot het lid worden van een rechts-nationalistische organisatie. Dat mag, meent de procureur.

Pikant is dat de procureur verwijst naar de eerdere beslissing om Geert Wilders niet te vervolgen. Daar ging een jaar onderzoek aan vooraf, inclusief adviezen van vooraanstaande strafrechtgeleerden. Wilders’ anti-islamitische uitspraken waren nog erger en zelfs díe waren niet strafbaar, aldus de procureur. Ook daarbij ‘wordt onderscheid gemaakt tussen kritiek op een godsdienst en discriminatie van de aanhangers van die godsdienst.’
[bron]