In alle opzichten een vreemde keuze

De VVD zou de keuze hebben gehad om de opbrengst van de afschaffing van de zorgtoeslag (4 miljard euro) te gebruiken om de premie minder hard te laten stijgen, melden de GPD-bladen donderdag.

Maar de liberalen kozen ervoor om het geld te gebruiken om het belastingtarief van de derde schrijf te verlagen van 42 naar 38 procent.

Reden hiervoor was niet alleen dat de VVD graag een belastingverlaging wilde doorvoeren, maar ook omdat een inkomensafhankelijke zorgpremie de stijgende zorgkosten zichtbaar zou maken. Dit zou wellicht de zorgvraag verminderen.

Het risico dat de zeer forse premieverhoging tot grote ophef zou leiden, zou op de koop zijn toegenomen. [bron]

Dus vooral de groep tussen 1x en 2x modaal moet voelen hoe hoog de zorgkosten zijn? En de overige Nederlanders hoeven dat niet te voelen? De zorg voor mensen tot 1x modaal wordt bijna gratis, dat staat haaks op dit streven. En de mensen boven 2x modaal betalen in euro’s evenveel als de mensen tot 2x modaal, omdat de inkomens-afhankelijkheid van de zorgpremie wordt gestopt bij een inkomen van 70K.

Bovendien is het de facto onjuist dat de belastingschijven worden verlaagd. Weliswaar gaat er 4% van de 2e en 3e schijf af, maar de 11,1% inkomensafhankelijke zorgpremie is natuurlijk de facto niets anders dan een verhoging van de belasting met 11,1% (correctie, zie update2) en dus kun je dit optellen bij de tarieven van de belastingschijven. Dat betekent dat de 2e schijf en 3e schijf niet 4% omlaag gaan, maar 7% omhoog! Dit is echter alleen het geval tot een inkomen van 70K. De 4e schijf schijnt verlaagd te worden van 52% naar 49%, als we sommige media mogen geloven, maar noch in het regeerakkoord noch in de CPB doorrekening is dit terug te lezen.

Het is toch uitermate vreemd dat de PvdA in haar verkiezingsprogramma een toptarief van 60% wilde invoeren voor inkomens boven de 150K, en de VVD er nu voor kiest om dat te vervangen door een belastingverhoging van de 2e en 3e schijf en een verlaging van de 4e. En het is net zo vreemd dat de PvdA hiermee akkoord is gegaan. Want beide partijen kiezen er dus voor om met name de groep tussen modaal en 2x modaal te laten betalen, terwijl de echt hogere inkomens er zelfs op vooruit gaan; voor hen is er nl. wel een belastingverlaging, maar de zorgpremie stijgt niet boven de 70K. Het gevolg van deze systeemkeuze is dat de zorgpremie niet inkomensafhankelijk wordt voor inkomens tot 20K en boven 70K en dat de last bijna volledig op de schouders van de middenklasse terechtkomt.

En last but no least wordt de marktwerking tussen zorgverzekeraars de nek omgedraaid, zoals ook het CPB al constateerde.

In alle opzichten dus een vreemde, en oneerlijke keuze die bovendien zowel het beoogde doel van de VVD als dat van de PvdA grotendeels mist.

Update: ook vanuit het volgende perspectief is het een vreemde keuze:

Heel veel meer of heel veel minder betalen voor precies dezelfde zorg klinkt niet erg eerlijk. Daar komt bij dat mensen met een lager inkomen meer zorg nodig hebben omdat ze ongezonder leven. Ter vergelijking: 37 procent van de armen rookt tegenover 17 procent van de rijken. 13 procent van de minima is te dik. Onder de rijken is dat ‘slechts’ 7 procent, blijkt uit cijfers van het CBS. [bron]

Update2: de Volkskrant schrijft dat de VVD beweert dat de 11,1% zorgpremie over het netto inkomen wordt geheven. In dat geval levert de zorgpremie dus geen verhoging van de belastingschijven met 11,1% op, maar is de netto impact kleiner. Het doet echter niets af aan de nadelen van de keuze voor dit systeem.